Prof. Dr. İlber Ortaylı, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı öncesi Halk TV'de İsmail Küçükkaya ile Yeni Bir Sabah'ın konuğu oldu. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı ile ilgili de konuşan Ortaylı, şunları kaydetti:
Yarın 99 yıl oluyor. 100'üncü yıla hiçbir ciddi hazırlık görmüyorum. Seminer, kongre görmüyorum. Akademik dünya felaket. Son günde yine ararlar adamı 100. yıl için ne diyorsunuz diye. Halbuki buranın da hazırlık yapması gerekir. Habercilik olarak da bu kesimin hazırlık olması gerekir. Ne bir marş, ne bir yarışma açıldığını duydum. 100. yıl gelip gelecek. Olur olmaz laflar söylenecek, törenler yapılacak ama bu toplum, eski bir devlet bunların Cumhuriyet'i böyle Londra'da kurulmadı. Burası üç günlük bir memleket değil. Bir Cumhuriyet'in 100'üncü yılı çok önemli bir şey. Saltanat denen uzun bir müessesenin ortadan kalkışının bu Kasım'da 100. yılındayız. Hani nerede bir şey var mı bir hazırlık? '100. yılda ne olmuşuz ki halimize bak' diyor kimi. Bu ebedi zırlamadır. Bir insanın, bir toplumun geleceğe bakması için sık sık bilanço yapması gerekir. Tabii gençliğimizin durumu çok hazin. Çok yetenekli insan var ama korkarım ki biz bunları kaybedeceğiz. Türkiye tarihte ilk defa kitlesel göç yaşayan bir ülke değil. Durduk yere yetiştirdiğimiz elemanları yolluyoruz. Bu feci bir şey, bunu nasıl hazmediyor bir cemiyet anlamıyorum. Bu nasıl telafi edilir bilmiyorum. Gidiyor insanlar ve gelmiyor. Bunlar bir lobi de oluşturmuyor. Tahsilli ve ayakta duran insanlar egoist olur. Toplumsal aktiviteleri olmaz. Biz insan yetiştirip onu kaybetmekle mükellef bir Cumhuriyetiz.
