Sedef hastalığı (psoriasis), genellikle ciltte pullanma ve kızarıklık şeklinde kendini gösteren kronik inflamatuar bir rahatsızlıktır. Ancak, bu hastaların yaklaşık %20-30’unda eklemleri etkileyen, “psoriatik artrit” ya da bilinen adıyla sedef romatizması gelişebilir. Medical Point Gaziantep Hastanesi Romatoloji Uzmanı Doç. Dr. Nuh Ataş, psoriatik artrit hakkında önemli bilgiler paylaşarak erken tanının önemine dikkat çekiyor.
Psoriatik Artrit Nedir?
Psoriatik artrit, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla kendi eklem dokularına saldırmasıyla ortaya çıkan, kronik ve iltihabi bir romatizmal hastalıktır. Genellikle sedef hastalığı zemininde gelişmekle birlikte, bazı hastalarda eklem şikâyetleri cilt belirtilerinden önce de görülebilir.
Belirtileri Nelerdir?
Doç. Dr. Ataş’a göre, psoriatik artrit farklı şekillerde seyredebilir; ancak erken dönemde tanı koymak, kalıcı eklem hasarlarını önlemek için kritik öneme sahiptir. En sık rastlanan belirtiler şunlardır:
- Eklemlerde ağrı, şişlik ve sertlik
- Sabahları artan eklem tutukluğu
- El ve ayak parmaklarında “sosis parmak” görünümü
- Bel, kalça ve topuk bölgesinde ağrı
- Tırnaklarda çukurlaşma, kalınlaşma veya renk değişiklikleri
- Ciltte sedefe özgü döküntüler
Kimler Risk Altında?
- Ailesinde sedef hastalığı veya romatizma öyküsü bulunanlar
- Obezite ve metabolik sendromu olanlar
- Sigara kullananlar
- Sürekli stres altında yaşayan kişiler
Tanı ve Tedavi Süreci
Psoriatik artrit tanısı, hastanın klinik muayenesi, laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemleriyle konur. Tedavi, hastalığın şiddetine ve hastanın genel durumuna göre kişiye özel planlanır. Doç. Dr. Ataş, tedavi seçeneklerini şöyle sıralıyor:
- Non-steroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ)
- Hastalığı modifiye eden antiromatizmal ilaçlar (DMARDs)
- Biyolojik tedaviler (anti-TNF, IL-17, IL-23 inhibitörleri)
- Fizyoterapi ve düzenli egzersiz
- Sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri (dengeli beslenme, stres yönetimi)
Erken Teşhis, Kalıcı Hasarı Önler
“Psoriatik artrit, erken tanı ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Ancak şikâyetler göz ardı edilirse, eklem deformiteleri ve kalıcı sakatlıklar kaçınılmaz olur,” uyarısında bulunan Doç. Dr. Ataş, sedef hastalarının eklem ağrılarını ciddiye almaları gerektiğini vurguluyor.
