CHP Genel Başkan Yardımcısı Zeliha Aksaz Şahbaz, 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğini Önleme Günü sebebiyle yazılı açıklama yaptı.
Aksaz Şahbaz, şunları kaydetti:
“ÇOCUKLAR ÇALIŞIRKEN BÜYÜYOR''
"Bugün, 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğini Önleme Günü. Ancak ne yazık ki Türkiye’de bugün, çocuklarımızın alın teriyle ayakta kalan sömürü düzenini bir kez daha hatırlattığı karanlık bir gün olarak geçiyor. Son resmi verilere göre Türkiye’de kayıtlı çocuk işçi sayısı 869 bine ulaştı. Ancak bu, yalnızca görünen kısım. Uzmanlara göre kayıt dışı çalışanlarla birlikte bu sayı en az 2 milyona yaklaşıyor. Bu çocuklar, tarlalarda, atölyelerde, sokaklarda, ev işlerinde ağır koşullarda, denetimsiz ve güvencesiz şekilde çalıştırılıyor. Çocuklar çalışırken büyüyor. Oysa onların büyürken öğrenmeye, oyun oynamaya ve korunmaya ihtiyaçları var. Bu hakları sistematik biçimde ellerinden alınıyor.
''ÇOCUK İŞÇİLİĞİ; YALNIZCA BİR HAK İHLALİ DEĞİL...''
İSİG meclisi verilerine göre, iş cinayetlerinde yaşamını yitiren çocukların sayısı, son 12,5 yılda en az 770. Bu çocuklardan 261’i 5-14 yaş arası, 53’ü ise sadece 5-9 yaşındaydı. Bu rakamlar birer 'kaza' değil, ihmalin ötesinde, tercihlerle şekillenen bir düzenin sonucudur. Türkiye’de çocuk işçiliğinin en temel nedeni çocuk yoksulluğudur. Aileler gelir güvencesinden yoksun, sosyal destekler yetersiz, eğitim sistemine erişim ise eşitsiz. Her üç çocuktan biri yoksulluk riski altında. TÜİK’in 2024 verilerine göre her 10 çocuktan 4’ü sosyal dışlanma veya yoksunluk riski taşıyor. Çocuk işçiliği; yalnızca bir hak ihlali değil, derinleşen ekonomik adaletsizliğin acı bir yansımasıdır. En kırılgan grup ise mülteci ve göçmen çocuklardır. Eğitim dışına itilmiş, sosyal güvenceden yoksun bırakılmış bu çocuklar, tarımda, sokakta, atölyelerde en ağır işlerde çalışmak zorunda kalıyor. Onların emeği, hem yoksulluğun hem de ayrımcılığın hedefi haline geliyor.
“MESEM 'STAJ' ADI ALTINDA MEŞRULAŞTIRILAN SÖMÜRÜ DÜZENİNE DÖNÜŞTÜ''
AKP’nin neoliberal politikalarının ürünü olan Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM), çocuk işçiliğini 'staj' adı altında meşrulaştıran devlet destekli bir sömürü mekanizmasına dönüşmüştür. Binlerce çocuk, haftanın dört günü sanayide, işletmelerde 'çalıştırılmakta'; bu süreçte eğitim hakları ellerinden alınmakta, iş kazalarına ve psikolojik şiddete maruz bırakılmaktadır. En kırılgan grup ise mülteci ve göçmen çocuklardır. Eğitim dışına itilmiş, sosyal güvenceden yoksun bırakılmış bu çocuklar, tarımda, sokakta, atölyelerde en ağır işlerde çalışmak zorunda kalıyor. Onların emeği, hem yoksulluğun hem de ayrımcılığın hedefi haline geliyor. Bir ülkenin geleceği, çocuklarının ne kadar mutlu, sağlıklı ve eğitimli olduğuyla ölçülür. Çocuklar ucuz iş gücü değil; insan onuruna yaraşır bir yaşamın en temel hakkıdır. Bu düzen değişmeli. Çocuklar için adalet, herkes için gelecek demektir!”
Şahbaz, açıklamasında çocuk işçiliğinin önlenmesi için şu önerileri sıraladı:
"-MESEM uygulamaları sonlandırılmalı, çocuklar haftanın dört günü işletmelerde değil, okullarda olmalıdır.
-Bağımsız, etkin ve sıkı denetim mekanizmaları kurulmalı, çocuk işçi çalıştıranlara ağır yaptırımlar uygulanmalıdır.
-Çocuk yoksulluğuyla mücadele, kamucu sosyal devlet ilkeleriyle yürütülmeli; ailelerin gelir güvencesi sağlanmalıdır.
-Mülteci ve göçmen çocuklar için kapsayıcı sosyal politikalar geliştirilerek eğitim ve sosyal güvenceye erişimleri sağlanmalıdır.
-ILO’nun 138 ve 182 no’lu sözleşmeleri tam anlamıyla uygulanmalı; çocuk işçiliği tüm biçimleriyle yasaklanmalıdır."
