Medical Point Gaziantep Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Gonca Göksu Bulgan, gebeliğin 12. haftasında yapılan muayenenin anne ve bebek sağlığı açısından taşıdığı hayati önemi vurguladı.
Gebeliğin ilk trimesterinin sonuna denk gelen 12. hafta muayenesi, bebeğin gelişiminin detaylı bir şekilde değerlendirildiği, olası risklerin erken dönemde tespit edildiği en önemli kontrol aşamalarından biri olarak kabul ediliyor.
Op. Dr. Gonca Göksu Bulgan, bu haftada yapılan incelemelerin hem genetik risk değerlendirmesi hem de annenin gebelik sürecine uyumunun takip edilmesi açısından kritik olduğunu belirterek şu bilgileri paylaştı:
“Bebekteki yapısal gelişim ilk kez detaylı değerlendirilir”
- hafta ultrasonunda bebeğin baş-popo uzunluğu (CRL), ense kalınlığı (NT) ölçümü, burun kemiği varlığı, karın duvarı kapanması, kol ve bacak gelişimi gibi temel anatomik yapılar incelenir.
Op. Dr. Bulgan, bu dönemi şöyle açıkladı:
“Bu hafta, bebeğin organ gelişiminin önemli bir bölümü değerlendirilerek ilk ayrıntılı muayenesi yapılır; organ gelişimi ise ilerleyen haftalarda da devam eder.”
Kan testleri ile risk analizi yapılır
- hafta muayenesi kapsamında yapılan ikili tarama testi ile anne kanından alınan biyokimyasal değerler değerlendirilir.
Bu test sayesinde:
- Down sendromu (Trizomi 21)
- Edwards sendromu (Trizomi 18)
- Patau sendromu (Trizomi 13)
gibi genetik riskler yüzdesel olarak hesaplanabilir.
Fetal DNA Testi (NIPT) ile daha hassas tarama imkânı
Op. Dr. Gonca Göksu Bulgan, gerekli durumlarda **Fetal DNA Testi (NIPT)**in de önerilebileceğini belirterek bu testin önemine dikkat çekti:
“Anne kanından elde edilen serbest fetal DNA’nın analizine dayanan bu test, kromozomal anomaliler için oldukça yüksek doğruluk oranına sahiptir. NIPT, özellikle ikili testte risk saptanan veya ileri anne yaşı gibi ek risk faktörleri bulunan gebelerde tanısal olmayan ama güvenilir bir tarama yöntemi olarak değerlendiriliyor.”
NIPT ile başta:
- Trizomi 21 (Down sendromu)
- Trizomi 18 (Edwards sendromu)
- Trizomi 13 (Patau sendromu)
olmak üzere bazı cinsiyet kromozomu anomalilerine yönelik risk düzeyi de belirlenebiliyor.
Anne sağlığı için de önemli bir dönem
Op. Dr. Gonca Göksu Bulgan, bu kontrolün sadece bebeğe yönelik olmadığını, annenin sağlık durumunun da bu haftada ayrıntılı olarak ele alındığını belirtti:
“Kan basıncı, tiroit fonksiyonları, hemoglobin düzeyi, gebelik diyabeti için erken risk bulguları gibi birçok parametre bu süreçte değerlendiriliyor.”
“Erken teşhis gebeliğin seyrini değiştirir”
Bulgan, 12. hafta muayenesinin atlanmaması gerektiğini belirterek şu uyarıda bulundu:
“Bu dönemde saptanan bazı riskler, zamanında müdahale edildiğinde gebeliğin gidişatını olumlu yönde değiştirir. Bu nedenle tüm anne adaylarının 11–14 hafta aralığındaki kontrolünü mutlaka yaptırmasını öneriyoruz.”