Nisan ayında yaşanan şiddetli zirai don, tarım sektöründe büyük zararlara yol açtı. Türkiye genelinde 65 ili etkileyen bu don felaketi, özellikle Karadeniz bölgesindeki fındık üreticilerini derinden etkiledi.
Meclis’te kurulan araştırma komisyonunun ön raporuna göre, 2 ila 3 yıl sürecek ciddi bir gelir kaybı beklenirken, Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) verileri zirai don kaynaklı hasarın 21 milyar lirayı bulduğunu gösterdi.
Ordu ve Giresun gibi üretimin yoğun olduğu illerde fındık bahçeleri ağır zarar görürken, üretici temsilcileri bu yıl fındıkta yüzde 40-50 arasında rekolte kaybı olacağını dile getirdi.
BİR YIL DAHA ÜRÜN BEKLENMİYOR
Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan, nisan ayında bitkinin uyanma döneminde meydana gelen zirai donun ciddi hasar oluşturduğunu belirtti. Karan, özellikle 500 rakım üzerindeki fındık bahçelerinde yüzde 80’e varan zararlar tespit edildiğini ifade etti: “Araziye çıktığınızda, yüksek kesimlerde yaprakların siyahlaştığını ve önümüzdeki yılın rekoltesini etkileyecek durumda olduğunu görebiliyoruz.” Rekolte kaybının yüzde 40 civarında olabileceğini belirten Karan, “Ordu, Samsun, Trabzon, Adapazarı, Düzce gibi bölgelerde de don etkisi oldu. Özellikle Ordu ve Giresun’da daha fazla zarar var. Orada bir yıl daha ürün alınamayacak. Tarım Bakanlığı temmuz ayında tespiti yapacak ancak bu yıl rekolte çok düşük olacak. Giresun’da rekoltenin yüzde 40 oranında etkileneceğini düşünüyoruz. Fındığın fiyatı şimdiden 130 liradan 220-230 liraya yükseldi.”
FINDIK AĞAÇLARI TAMAMEN ZARAR GÖRDÜ
Tüm Üretici Köylüler Sendikası (TÜM KÖY-SEN) Ordu Şube Başkanı Zekai Sağra, Ordu’da 500 rakım üzerindeki fındıkların tamamen zarar gördüğünü, hatta kivilerin bile hasar aldığını söyledi. Sağra, “Karadeniz bölgesinde sadece fındık değil, düşük rakımlı yerlerde kivilerde de neredeyse yüzde yüz don hasarı var. TÜİK’in açıkladığı rekolte rakamları gerçeğin çok üzerinde. Oysa yüksek kesimlerde 300 metre üzeri rakımlarda fındık neredeyse yok. Ayrıca 750 rakım üzerindeki bölgelerde gelecek yıl da ürün olup olmayacağı belirsiz. Çünkü fındığın ana dalları zarar gördü. Bu durum sadece bu sene değil, önümüzdeki yıllarda da rekolteyi olumsuz etkileyecek” dedi.
KAHVERENGİ KOKARCA BÖCEĞİ TEHDİDİ DEVAM EDİYOR
Fındık üreticileri son yıllarda kahverengi kokarca böceğiyle mücadele ediyor. Karan, bu yıl böceğin rekolteye yüzde 20-30 oranında zarar verebileceğine dikkat çekti: “Geçen yıl özellikle Ordu ve Giresun’un bazı bölgelerinde üreticiler fındıklarını satamadı. Bu yıl da ciddi zarar bekliyoruz. En az yüzde 20-30 oranında bir zarar olabilir. Geçmiş deneyimlerimize dayanarak en az 100 bin ton kayıp yaşanacağını tahmin ediyoruz.”
