Yaşlanma karşıtı etkiler üzerine yapılan en kapsamlı çalışmalardan biri, D vitamini takviyesinin biyolojik yaş üzerinde doğrudan etkili olabileceğini ortaya koydu. ABD’de yürütülen uzun soluklu bir araştırma, düzenli D vitamini takviyesi alan -doğal veya sentetik- bireylerin biyolojik yaşlarının ortalama üç yıl daha genç olduğunu gösterdi.
25 binden fazla katılımcı ile dev çalışma
Donanımhaber'de yer alan ayrıntılara göre yürütülen VITamin D and OmegA-3 TriaL (VITAL) adlı çalışma, 50 yaş üstü erkekler ve 55 yaş üstü kadınlar olmak üzere toplam 25 bin 871 kişiyi kapsıyor. Araştırmada, omega-3 ve D vitamini takviyelerinin sağlık üzerindeki uzun vadeli etkileri incelendi. Bu dev çalışmanın bir parçası olan VITAL Telomere alt araştırmasında ise özellikle telomer uzunluğu üzerinden biyolojik yaşlanma süreçleri değerlendirildi.
Telomerler, kromozomların uçlarında bulunan ve DNA’nın hasar görmesini engelleyen koruyucu yapılar olarak biliniyor. Hücre bölünmesi sırasında doğal olarak kısalan bu yapılar, yaşa bağlı hastalıklarla doğrudan ilişkili. Kısalmış telomerler; organ fonksiyonlarında azalma, bağışıklık sistemi zayıflığı ve çeşitli kronik hastalıklarla bağlantılı.
VITAL Telomere çalışmasına dahil edilen 1.054 kişilik alt grupta, günde 2.000 IU D vitamini takviyesi alan katılımcıların, 2 ve 4 yılın sonunda beyaz kan hücrelerindeki telomer uzunluklarının plasebo grubuna göre anlamlı düzeyde daha uzun olduğu tespit edildi. Aynı araştırmada omega-3 takviyesinin ise telomer uzunluğu üzerinde herhangi bir etkisi görülmedi.
Ayrıca, D vitamininin inflamasyonu azaltma, kanser ve otoimmün hastalık risklerini düşürme gibi yaşla bağlantılı sorunlara karşı da koruyucu etkiler sağladığı belirtildi. Araştırmacılar D vitaminin yaşlanma sürecindeki etkilerinin daha iyi anlaşılabilmesi için ek çalışmalara ihtiyaç olduğunu vurguladı.
D vitamini, bağışıklık sistemi fonksiyonlarını desteklemenin yanı sıra kalsiyum emilimini kolaylaştırarak kemik sağlığında kritik rol oynar. D3 ve D2 formları en etkin olanlarıdır. Eksikliği; ileri yaşlarda demans riskinden, bebeklerde nörolojik gelişim sorunlarına kadar birçok sağlık problemiyle ilişkilendirilmiştir.
Araştırmalarda kullanılan 2.000 IU/gün dozu, genel olarak güvenli kabul ediliyor. Bireysel farklılıklar göz önünde bulundurularak, herhangi bir takviye kararı öncesinde doktora danışılması öneriliyor. Zira aşırı D vitamini alımı da bazı sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
