Yaşamını yitiren DEM Parti İmralı Heyeti Üyesi ve TBMM Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder için AKM'de tören düzenlendi.
Yoğun katılımın olduğu AKM'de "Sırrı'ya sözümüz barış olacak" sloganları atıldı.
Kızı Ceren Önder Kandemir, "Artık dinlen turna kuşum, biz iyi olacağız. Çocuklara hep seni anlatacağız" dedi. Kardeşi Ali Önder, "Bir muradı vardı, o da barış" ifadelerini kullandı.
Pervin Buldan da yaptığı konuşmada, "Sen toplumsal barışı sağladın, her kültürü bir araya getirdin, gözün arkada kalmasın. Rahat uyu Sırrı" dedi.
İkindi vakti kılınan cenaze namazının ardından Önder, Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.
Tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybeden TBMM Başkanvekili ve DEM Parti İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder için Atatürk Kültür Merkezi'nde (AKM) düzenlenen anma töreni düzenlendi. Önder'in cenaze namazı Barbaros Hayrettin Paşa Camisi'nde kılındı. Naaşı Zincirlikuyu Mezarlığı'nda toprağa verildi.
İLK TÖREN AKM'DE
Sırrı Süreyya Önder'in naaşı sloganlar ve alkışlar eşliğinde saat 10.35'te AKM'ye getirildi.
Önder'in naaşına karanfiller ve zeytin dalları koyuldu. Törene yarım saat kala dolan salona yüzlerce yurttaş giremedi.
Törene, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, CHP Genel Başkanı Özgür Özel, TBMM Başkanvekili ve MHP İstanbul Milletvekili Celal Adan, İstanbul Valisi Davut Gül, DEM Parti Eş Genel Başkanları Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan, DEM Parti Van Milletvekili Pervin Buldan, DEM Partili Ahmet Türk, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanvekili Nuri Aslan, çeşitli partilerden çok sayıda milletvekili, sanatçılar ve yurttaşlar katıldı.
Törene Silivri Cezaevi’nde tutuklu bulunan İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin ve bazı belediye başkanlarının ve sendikaların arasında bulunduğu pek çok isim ve kurum da çelenk gönderdi.
TÖREN SAYGI DURUŞUNUN ARDINDAN BAŞLADI
Tören saygı duruşunun ardından sinevizyon gösterimiyle devam etti. Gösterimde Önder’in barışa dair sözlerine, mücadelesine vurgu yapıldı.
"BABA, HAYATIN BÜTÜN RENGİ GİTTİ"
İlk konuşmayı yapan Önder'in kızı Ceren Önder Kandemir, "Onunla tek bir kişi gibiydik. Onu okurken hatalarımı görürdüm" ifadelerini kullandı. Kandemir, gözyaşlarıyla babasına geçtiğimiz hafta yazdığı mektubu okudu:
"Baba hayatın bütün rengi gitti. Benim bildiğim hayat bitti. Yeni bir hayat başlıyor şimdi. Ürkütücü bilinmezliklerle dolu. Daha önce hiç duymadığım birşeyi senden duyma ihtimalimin kaybolduğu, mavarasız. Kendimi bildim bileli seni kaybetmekten korktum. Bu benim tek kabusum, zaafım, burnumdaki sızı, yutağımdaki yumdur, karın ağrımdı. Öyle iyi, öyle benzersizdin ki bu adam bana sadece ölerek acı çektirebilir derdim. Gece gece çaldığın kemanın, cümbüşün, udun ses, bir çırpıda ezberde okuduğun şiirler, günde beş kere ve her birinde sanki yeni buluşmuşuz gibi heyecanla çıktığımız kahveler. Evlere sığamayışın, kimseye kıyamaman, iyiliğe üşenmeyen, kimseye gücenmemen, kalp kırmaktan bile daha çok korkman birinin onurunu kırmaktan… Baba kalbim kırık diye arardım. Baba grip oldum, öksürüğüm geçmiyor, kedim öldü, aşık oldum, baba uyku tutmadı… Ben babalığına çok doydum şimdiye kadar verdiğin tek bana değil oğluma ve onun çocuğuna bile yeter. Bir babaya ihtiyacım kalmayıncaya kadar doyurdun beni ama dostluğuna doyamadım. O dostluğa doyulur mu? Şimdi öfkelenmek istiyorum. İki hafta sonra barış protokolü imzalanacak sonra rahatız, ameliyatta olacağım. İki haftada ne olacak demene kızmak istiyorum. Açlık grevlerine, cezaevlerine, işkencelere. Bir tek kendinle ilgilenmeyişine kızmak istiyorum, yapamıyorum. Bana Kandıra Cezaevi’nden gönderdiğin bir mektup yüzünden kızamıyorum.
"YETİMLİKLE GEÇEN ÖMRÜNDE SEN ÖFKENİ NEREYE SAKLADIN HİÇ GÖRMEDİM"
'Gidecek yolu olmayan, bir amacı olmayan ama hep yanında olmayan bir babayı sen istemezdin' demiştin. Şimdi gitmek zorunda olmamanı istemez miydim. Sana öfke duyanlar için 'yoksulluğun ve yoksunluğun öfkesi bu sakın içinde nefret biriktirme' diyordun. Doğduğundan beri yoksulluk, yoksunluk ve yetimlikle geçen ömründe sen öfkeni nereye sakladın ben hiç görmedim. Herhalde kalbine. Bir tek mülk edinmeden, ikinci bir kaza almadan, kimseden bir şey istemeden borçsuz ve harçsız, boğazını değil onurunu besleyerek yaşadığın bu dünyadan gidiyorsun baba. Giderken neşemin birazını Can ve Yasinê bırakarak ama rengin tamamını alarak, sana doyuncana kadar sevgi verebildim. Her gün söyledim sevdiğimi, doyuncana öptüm kokladım. Şimdi tüm renklerim de senin olsun. Gerçi sen oradada dostlarını bulursun.
"ARTIK DİNLEN TURNA KUŞUM BİZ İYİ OLACAĞIZ"
Artık dinlen turna kuşum biz iyi olacağız. Çocuklara hep seni anlatacağız. Şakaların ağzımızda eğreti dursa bile taklit etmeye çalışacağız. İçimde tam tarif edemediğim bir huzur var şimdi. Artık mücadele etmek zorunda olmamanın verdiği huzuru. Seni ayakta son gördüğümüz gün bize bir poşet portakal ve bir kutu yumurta vermiştin. Can için daima bir tane mandalin ve bir cebinde fıstık ezmesi taşımanı. Teneke kutulardaki ballara ve dinlenme tesislerine olan özel ilgini hiç unutmayacağım. Seni ayakta gördüğümüz son gün arabaya binmeden önce bize söylediğin son cümle kulağımı tırmalıyor şimdi. ‘Cano’nun düğünün görmeden gitmeyeceğim’ demiştin. Tutmadığın sözün yoktu. Gittin mi? Barışı görmek istiyordun. Çocukların yetim kalması kalbini parçalıyordu. Sütten de ağzın hiç yanmıyordu. Bir tür barış mıydı bilmiyorum ama hastane koridorundaki sınıfsız, bayraksız, umutlu kalabalıkta barışa benzer birşey gördüm ben. Gözün arkada, aklın bizde kalmasın. Bana güzel sesinle okuduğun dizelerle…
"SENİNLE GURUR DUYUYORUM BABA"
‘Biliyorum yağmur yağmaz yukarı doğru yeniden. Biliyorum yağmur yağmaz yukarı doğru yeniden. Acımaz olur, silinir gider izi bıçağın. Ama hiçbir rüzgar doldururamaz boş kalan yerini, bir yaşamdan ötekine birlikte uçan turnaların yerini gökyüzünde.’ Seninle gurur duyuyorum."
'SEVENE DE SÖVENE DE SELAM OLSUN' DERDİ
Ardından konuşan Sırrı Süreyya Önder'in kardeşi Ali Önder, "Değerli dostlar, abimin deyişiyle merhaba yoldaşlar, 2011 yılında gazete, radyo, televizyon ve Sinemayla yoğun bir şekilde meşgulken bir gün bir süpriz yaparak, siyasete girebileceğini bize söyledi. Ben şaşırmıştım. Nedenini sordum ki benim o 59 yıllık abimdir. Ruhunu, iliğini, kemiğini, samimiyetini, ciddiyetini herkesten çok iyi bilirim. Şunu yapmak istiyorum de: ‘Bu ülkede bu kanın, bu acının durması gerekiyor. Hiçbir malım mülküm yok, Ceren’e yaşanılabilir bir ülke bırakmak istiyorum. 2Siyasete giriş gerekçesi bu oldu. Malı ve mülkü yok ama arkada dağlar gibi sizleri bize bıraktı. Bir muradı vardı o da barış. Gözünde kalacağını düşünmüyorum, sizleri gördükten sonra bunun bir şekilde vücut bulacağına, hayata geçeceğine inancım sonsuz. Son olarak bir şey söylemek istiyorum. Kendisi şu an burada olsaydı. Size şöyle bir veda ederdi: ‘Sevene de sövene de selam olsun derdi" dedi.
"BU SEFER BARIŞ MUTLAKA OLACAK"
DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları, konuşmasında "Her düşünceden, fikirden, dilden insanın barış elçisi olan sevgili Sırrı Süreyya Önder'i sonsuzluğa uğurlayacağız. Türkiye'de bütün halklar bir şifa nöbetindeydi. Kimi hastanede, kimi evinde ama herkesin duası Önder'in bu hastalığı atlatması ve aramızda olmasıydı, ne yazık ki olmadı. Senin hayat hikayen bu coğrafyada yaşayan işçilerin, emekçilerin, kadınların hikayesiydi. İşte ondan bu kadar derindir yürek acısı. Bu topraklarda bedel ödeyen herkese sözümüz, bu sefer barış mutlaka olacak. Güle güle değerli yoldaşımız, seni asla unutmayacağız" dedi.
"SEN BİR TEK İNSAN ACI ÇEKMESİN DİYE KENDİNİ BARIŞA ADADIN"
DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan, törende şunları söyledi: "Sırrı barış mücadelesi yürütüyordu ama artık barışın simgesidir. Sırrı başkan gibi bir söz ustasında konuşmak çok zor, affınıza sığınıyorum. Yetiştiğin toprak ve anlattığın hikayeler kadar köklüydü mücadelen. Sen bir tek insan acı çekmesin diye kendini barışa adadın. Barışa ulaşmak için adaları, dağları, kentleri aştın. Sana söz Sırrı, barış kazanacak. Sen şimdi gözlerini kapattın ama biz bu ülke insanına senin gözlerinden bakacağız. Uğurlar olsun yoldaşım. Sana söz biz bu ülkeyi yarım bırakmayacağız."
"YERİNİ DOLDURAMAYACAĞIZ"
Ardından oyuncu ve senarist Levent Kazak konuştu: "Tarihi ne kadar iyi bildiğini, Türkçeyi ne kadar iyi kullandığını, barışa olan inancını, kendine yetmeyen kalbini herkesle nasıl paylaştığını, mizahı birleştirici bir güç olarka nasıl kullandığını herşeyi tek tek anlatılacaklar. Ölümlerde bırakılan şeyler olur, arkada. Çok zor biliyorum ama. Bitirilmemiş davalar olur, sözümüz var olur. Senaryoları, hikayeleri, çekmek istediği filmler yarım kaldı, yapacak bir şey yok. Alışacağız, dolduramayacağız yerini. Çok özleyeceğiz, hayatımıza kattığı tüm güzellikler için ona teşekkür edeceğiz."
Binlerce kişi için önce Osmanbey, Şişli, Mecidiyeköy ve son olarak Levent sokaklarında yürüyüşlerini sürdürdü.
Önder'in naaşı, Levent'teki Barbaros Hayrettin Paşa Camisi'ne getirildi.
Cenaze namazına TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, AKP Sözcüsü Ömer Çelik, AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, CHP Genel Başkanı Özgür Özel, DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan, TBMM Başkanvekili ve MHP İstanbul Milletvekili Celal Adan, İstanbul Valisi Davut Gül, Eski Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Eski CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Eski CHP Genel Başkanı Altan Öymen, eski Başbakan Binali Yıldırım, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Fatih Erbakan, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanvekili Nuri Aslan, DEM Partili Ahmet Türk, çeşitli partilerden çok sayıda milletvekili, şarkıcı İbrahim Tatlıses, yönetmen Yılmaz Erdoğan ile çok sayıda sanatçılar ve yurttaşlar katıldı.
"BİZE BIRAKTIĞIN EMANETİ, HAYALLERİNİ GERÇEKLEŞTİRECEĞİZ"
Son konuşmayı yapan ve sözlerine "Sana güle güle diyemeceğim Sırrı. Sen benim yoldaşım, yol arkadaşım, sırdaşım, kardeşim, her şeyimdin Sırrı" diyerek başlayan DEM Parti Milletvekili ve İmralı heyeti üyesi Pervin Buldan, şunları söyledi:
"Birlikte baş koyduğumuz yolda beni, bizleri yalnız bıraktın. Kürtlerin kadim dostu Sırrı, sana veda etmek çok zor. Sen Türktün, Kürttün, Aleviydin. Sen yanı başımızdaki Gezi Parkı'nda ağaçtın, güldün, çiçektin. Sen kalbi atan herkese candın yoldaştın. Sen toplumsal barışı sağladın, her kültürü bir araya getirdin, gözün arkada kalmasın. Rahat uyu Sırrı. Bize bıraktığın emaneti, hayallerini gerçekleştireceğiz. Senin güzel gözlerinden, yaralı yüreğinden öpüyorum."
Tören bittikten sonra Ceren Kandemir, “Babama 18 gün boyunca bu çok sevdiği şarkıyı dinlettim. Şimdi de dinleyeceğini biliyorum” diyerek telefonundan Allı Turnam’ı açtı, kürsüye koydu. Tüm salon şarkıya eşlik etti.
BİNLERCE KİŞİ LEVENT'E YÜRÜDÜ
Binlerce kişi Şişli üzerinden Levent'teki cenaze namazının kılınacağı camiiye doğru yürüdü.
Taksim Meydanı’nda başlayan yürüyüşü polis Gezi Parkı’nda engellemek istedi. Kitle, Gezi Parkı’nın aşağısına kurulan barikatı aşarak Cumhuriyet Caddesi üzerinden yürüdü.
ÖZEL'E BÜYÜK DESTEK
AKM'deki törende fiziksel saldırıya uğrayan CHP Genel Başkanı Özgür Özel, saldırıya rağmen programını değiştirmeyerek cenaze töreninin gerçekleştirildiği Zincirlikuyu Mezarlığı'na geldi. Özgür Özel, burada halkın yoğun ilgisi ve desteğiyle karşılandı.
İMAM, ÖNDER İLE ANISINI ANLATTI
İmam, Önder ile ilgili anısını anlattı: "Bir cenaze vesilesiyle sohbet ettiğimiz Önder bana ‘Hocam her şey bütün dünya dedikleri sadece bir kefen alıp gitmek değil midir?’ diye sordu. Bu sorunun cevabı bugün bu musallada yatıyor. Cevabı kendisi musalla kürsüsünden en güzel şekilde veriyor. Herkes kendisini iyi, güzel bir insan olarak anıyor.” İmam, helallik istedikten sonra şunu sordu: "Kendisinin herkesin sevdiği Sırrı Abe olduğuna şahitlik eder misiniz?"
Önder için helallik alındıktan sonra cenaze namazı kılındı. Cenaze namazı Önder'in vasiyeti üzerine İhsan Eliaçık tarafından kıldırıldı.
Önder'in omuzlara alınan tabutu, toprağa verilmek üzere Zincirlikuyu Mezarlığı'na götürüldü.
Sırrı Süreyya Önder'in Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki defin töreni için bekleyenler "Demirtaş nerede?" sloganı attı.
NAAŞI ZİNCİRLİKUYU'DA TOPRAĞA VERİLDİ
Yaşamını yitiren DEM Parti İmralı Heyeti Üyesi ve TBMM Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder'in naaşı, Zincirlikuyu Mezarlığı'nda binlerce kişinin katılımıyla toprağa verildi.
TÖREN ÖNCESİ GEZİ PARKI BARİYERLERLE KAPATILDI
Sırrı Süreyya Önder'in bugün AKM'de yapılacak olan anma töreni öncesinde Gezi Parkı polis bariyerleri ile kapatıldı.
Gazeteci Ahmet Ayva'nın paylaştığı videoda ekiplerin Gezi Parkı'nı bariyerler ile kapattığı görüldü.
Aktarılan bilgilere göre, bariyerler 'güvenlik önlemi' gerekçesiyle kapatıldı.