İsrail'in İran'a düzenlediği hava saldırısının ardından Ortadoğu'da jeopolitik gerilim doruk noktasına ulaştı. Yaşanan gelişmeler küresel petrol piyasalarında sert fiyat artışlarına neden olurken Türkiye'de akaryakıt fiyatlarında yeni zamlar gündeme geldi.
ORTADOĞU GERİLİMİ TIRMANDI
İsrail'in İran'a yönelik hava operasyonu, ABD-Çin görüşmelerinden kaynaklanan sınırlı iyimserliği gölgede bıraktı. Bölgede artan gerilim küresel enerji piyasalarında dalgalanmalara yol açtı.
Küresel gerilim dönemlerinde sanayi üretiminin yavaşlaması nedeniyle genellikle düşüş gösteren petrol fiyatları, bu kez tersine döndü. Petrol zengini Ortadoğu ülkelerinin kriz durumlarında ürettikleri petrolü satmamaları ya da satma imkânı bulamamaları fiyatları yukarı çekti.
PETROL FİYATLARINDA SERT YÜKSELİŞ
İsrail'in İran'a saldırı düzenlemesiyle birlikte petrol fiyatlarında dramatik bir artış yaşandı. Avrupa, Asya ve Afrika enerji piyasalarının referansı olan Brent petrolün varil fiyatı saat 05.43 itibarıyla 78,25 dolara kadar yükseldi. 12 Haziran tarihinde ise brent petrolün varil fiyatı 68 dolar seviyelerindeydi.
2025 yılının 15 Ocak tarihinde varil fiyatı 80,04 dolarla yılın zirvesini gören ham petrol, bu sürecin ardından düşüşe geçmişti. Bugünkü saldırıların ardından yaşanan süreçte, gün başında 68,59 seviyesinden fiyatlanan petrol kısa sürede 17 Ocak tarihindeki seviyesine kadar yükseldi. Ham petrolün varili şu sıralarda ise 73 dolar seviyelerinde bulunuyor.
AKARYAKITA YENİ ZAM TEHLİKESİ
Petrol fiyatlarındaki artışın ardından gözler benzin ve akaryakıt fiyatlarına çevrildi. Benzine bugün uygulanan 1,46 TL'lik zam ve motorine gece yarısından itibaren geçerli olacak şekilde litresine 1,49 TL'lik zammın ardından, petrolün bugün gösterdiği artış oranında yeni zamların yapılabileceği öngörülüyor.
İstanbul'da benzinin litresi ortalama 48,30 TL'den, motorinin ise 46,20 TL'den satılıyor.
Ham petrol fiyatlarının yıl içindeki rekor seviyelere tekrar yükselmesi durumunda aynı vergilerle birlikte dolar kurunun sabit kalması ile yapılan hesaplamada 55 lira seviyeleri görülecek.
2022'deki rekor seviyeler olan 120 dolara tekrar çıkılması durumunda ise yüzde 75 zam ile 84 lira 50 kuruş değeri tabelalarda ortaya çıkacak.
PETROL FİYATLARI VE ENFLASYON İLİŞKİSİ
Yenilenebilir enerji kaynaklarının sınırlı kullanımı ile dünyada enerji elde etmekte kullanılan başlıca kaynaklar kömür, petrol ve doğalgaz.
Bu ürünler içinde büyük pay sahibi olan petrolde fiyatlardaki artış yerine ikame edecek ürünlerdeki talebi artırıp bu bölümlerde de fiyat artışa neden olacakken aynı zamanda tüm bu ürünlerdeki fiyat artışları dünyada enerji maliyetini artıracak.
Bu durumda üretimi yapılan tüm mallar ve enerji kullanımı yüksek hizmetlerin de beraberinde fiyatının artması söz konusu olacak.
Özellikle üretimdeki yükselen maliyetlerle birlikte TÜİK'in 2025 Mayıs ayı için yüzde 35.41 olarak açıkladığı yüksek enflasyonun da beklentilere tezat oluşturacak şekilde düşmemesi de mümkün olacak.
Enerji maliyetlerindeki hızlı yükseliş düşmesi beklenen enflasyonun tekrar yükselmesini dahi sağlayabilir.