Milyonlarca vatandaş EYT konusundaki düzenlemenin açıklanmasını beklerken TİP, emeklilerin sorunları kökten çözecek bir kanun teklifi verdi.
Türkiye İşçi Partisi (TİP) Milletvekillerinin, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede değişiklik öngören kanun teklifinde 10 maddede değişiklik öngörülüyor. TİP’in kanun teklifinde; 8 Eylül 1999 tarihi öncesiyle sınırlı bir düzenlemenin ciddi bir dengesizlik ve haksızlık olduğuna dikkat çekilerek “8 Eylül 1999 öncesiyle sınırlı kalacak bir çözüm ciddi bir dengesizlik ve haksızlık ortaya çıkmış olacaktır. Teklifimiz, yalnızca 8 Eylül 1999 tarihi öncesi için değil, 9/9/1999 ile 1/1/2035 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) sigorta başlangıcı olan yurttaşlarımızın emeklilik hakları doğrultusunda, yaş koşullarını adil ve uygulanabilir bir şekilde yeniden düzenlemektedir” ifadelerine yer verildi.
“ALT SINIR ASGARİ ÜCRET OLMALI”
Emeklilik hakkının kazanımını Eylül 1999 öncesi ve sonrası için çözmeyi amaçlayan kanun teklifinde; emekli aylıklarının hesaplanma koşullarının yeniden düzenlenmesi gerektiği de vurgulanmaktadır. Teklifte; “Emekli aylıklarının hesaplama koşullarının değiştirilmesini; aynı koşullarda prim yatırıp ve çalışıp farklı emekli aylığı alanlar arasındaki farkların giderilmesini ve intibak düzenlemesini getirmektedir. Milyonlarca yurttaşımız için bir alım gücü krizine dönüşmüş olan yüksek enflasyon sorunu, ücret gelirlerini erittiği kadar, milyonlarca yurttaşımızın emekli aylığını da pula çevirmiştir. 2008 yılında yapılan Kanun değişikliği, emekli aylıklarının alt sınırını kaldırmıştı. Teklifimiz, emekli aylığı alt sınırını geri getirmekte ve bu alt sınırı asgari ücret olarak belirlemektedir. Buna ek olarak, yine 2008 yılında kanun değişikliği öncesinde emekli aylığı hesaplaması yapılırken sigortalının prim ödemelerine ek olarak enflasyon ve büyüme oranları da hesaba dahil ediliyordu ancak 2008 değişikliği ile refah payı yalnızca ve yalnızca 1/3 oranın hesaba dahil edilmektedir. Başka bir deyişle, emekli aylıklarının milli gelir artışından alacağı pay yüzde 100’den yüzde 30’a düşürülmüştür. Yıllar içerisinde pula dönen emekli aylıkları karşısında AKP hükümetleri, hazine destekleriyle birlikte “asgari emekli aylığı” açıklamaya başlamak zorunda kalmıştır. Asgari ücreti emekli aylığının alt sınırı olarak tanımlayan bu Kanun teklifi aynı zamanda emekli aylığı artışlarında enflasyon ve büyümenin yüzde 100 oranında hesaba dahil edilmesini sağlamakta; emekli aylıklarının enflasyon karşısında korunmasını sağlamakta ve emekli yurttaşlarımızın refah payını artırmaktadır” denildi.
“EMEKLİLERİN SENDİKAL ÖRGÜTLENMELERİNİN ÖNÜNDEKİ ENGELLER KALDIRILMALI”
Emekçilerin hak arama mücadelesinde sendikal örgütlenmenin önemine vurgu yapan Türkiye İşçi Partisi, emeklilerin sendika hakkına kavuşmasının önündeki engellerin kaldırılmasının da altını “Emekliler de dahil olmak üzere tüm emekçilerin haklarını aramaları için sendikaları güçlü ve etkili örgütlenme biçimleri olarak görmekte; tüm emekçilerle birlikte, emeklilerin de sendikalı olmalarını temel bir hak olarak tanımlamaktadır. Bu noktada teklifimiz ile emekliler sendikalaşma hakkına kavuşmasının, örgütlenme ve haklarını aramalarının önü tamamen açılmaktadır” ifadeleriyle çizdi.
“RESEN EMEKLİLİĞE SON VERİLMELİ”
Teklifte son olarak kamuya geçen taşeron işçilerin resen emekli edilmeleri durumunda yaşayacakları hak kayıplarına dikkat çekilerek “Alt işverene bağlı iş yerlerinde iş sözleşmesi ile çalışırken kamuya geçen çalışanların kendi iradeleri dışında emekli edilmelerine sebep olan düzenlemeyi ortadan kaldırmaktadır. EYT düzenlemesi yapıldığında, 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 2018 yılında kadroya alınan yaklaşık 750 bin kamu taşeronu işçileri arasında koşulları tamamlayanlar resen emekli edileceklerdir ve büyük gelir kaybı yaşayacaklardır. Üç yıllık gecikmenin ardından toplu iş sözleşmesi hakkına kavuşan ve ücretlerinde iyileşme olan çalışanların, emekli olduklarında mevcut ücretlerinin yarısını bile almaları zor görünmektedir. Bu nedenle teklifimiz, resen emeklilik düzenlemesini de kaldırmaktadır” denildi.
09.09.1999 İTİBARİYLE SİGORTALI OLANLAR İÇİN EMEKLİLİK YAŞ KOŞULLARI
a) Kadınlar için:Sigorta başlangıç tarihi aralığı
(Satırda yer alan tarihler dâhil)
Emeklilik yaş koşulu
9/9/1999
31/12/1999
41
1/1/2000
30/6/2000
42
1/7/2000
31/12/2000
43
1/1/2001
30/6/2001
44
1/7/2001
31/12/2001
45
1/1/2002
30/6/2002
46
1/7/2002
31/12/2002
47
1/1/2003
30/6/2003
48
1/7/2003
31/12/2003
49
1/1/2004
30/6/2004
50
1/7/2004
31/12/2004
51
1/1/2005
30/6/2005
52
1/7/2005
31/12/2005
53
1/1/2006
30/6/2006
54
1/7/2006
31/12/2006
55
1/1/2007
30/6/2007
56
1/7/2007
31/12/2007
57
1/1/2008
1/1/2035
58
b) Erkekler için
Sigorta başlangıç tarihi aralığı
(Satırda yer alan tarihler dâhil)
Emeklilik yaş koşulu
9/9/1999
31/12/1999
45
1/1/2000
30/6/2000
46
1/7/2000
31/12/2000
47
1/1/2001
30/6/2001
48
1/7/2001
31/12/2001
49
1/1/2002
30/6/2002
50
1/7/2002
31/12/2002
51
1/1/2003
30/6/2003
52
1/7/2003
31/12/2003
53
1/1/2004
30/6/2004
54
1/7/2004
31/12/2004
55
1/1/2005
30/6/2005
56
1/7/2005
31/12/2005
57
1/1/2006
30/6/2006
58
1/7/2006
31/12/2006
59
1/1/2007
1/1/2035
60