Kurşunun insan sağlığına zararları modern dönemde yaygın bir şekilde bilinse de, bu sorun binlerce yıl öncesine kadar uzanıyor. Antik Roma Dönemi’nde, maden işletmeleri ve kurşun eritme faaliyetleri nedeniyle atmosferik kurşun seviyelerinin çok yüksek olduğu tespit edildi.
BUZ ÇEKİRDEKLERİYLE GEÇMİŞİN İZLERİ
Araştırmacılar, Roma Dönemi’ne ait kurşun kirliliği seviyelerini belirlemek için Kuzey Kutbu buz çekirdeklerini inceledi. 500 M.Ö. ile 600 M.S. arasını kapsayan incelemeler, Avrupa atmosferindeki kurşun konsantrasyonunun Roma İmparatorluğu’nun yükseliş döneminde (Özellikle M.Ö. 15’ten sonra) çok yüksek seviyelere ulaştığını ortaya koydu. Bu dönemdeki kirlilik seviyeleri, Orta Çağ’daki seviyelerle bile karşılaştırılabilir derecede yüksekti.
KURŞUN IQ DÜŞÜKLÜĞÜNE NEDEN OLDU
Modern epidemiyolojik veriler, kurşun maruziyetinin çocuklarda bilişsel gelişim üzerindeki etkilerini detaylandırıyor. Araştırmacılara göre, Antik Roma Dönemi’nde kurşun seviyeleri çocukların kanında ortalama 2,5-3 IQ puanlık bir düşüşe yol açacak kadar yüksekti. Bu düşüş, modern dönemde kurşunlu benzin kullanımının doruk yaptığı 1970'lerin sonundaki düşüşün yaklaşık üçte biri kadar, ancak çok daha kalıcıydı.
Araştırmacılar, kurşun maruziyetinin sadece bireylerin IQ seviyelerini değil, aynı zamanda genel sağlık ve bağışıklık sistemlerini de etkilediğini belirtiyor. Antonin Salgını olarak bilinen ve Roma İmparatorluğu’nda 5-10 milyon insanı öldüren epidemi, uzun süreli kurşun maruziyetinin zayıflattığı bir toplumda çok daha yıkıcı olmuş olabilir.