SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Merve Türkmen, zatürreden (pnömokok) korunmada en doğru seçeneğin aşı olduğunu söyledi.
Dr. Öğr. Üyesi Türkmen, “Özellikle çocukların ve 65 yaş üstü bireylerin aşılanması toplum sağlığı açısından büyük önem taşır” dedi.
Zatürre hastalığının akciğerlerin enfeksiyonu sonucu ateş, öksürük, balgam, nefes almada güçlük gibi şikâyetlerin görüldüğü bir hastalık olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Türkmen, “Bakteri, virüs ya da mantarlar zatürreye yol açabilir. Tedavi edilmezse özellikle 65 yaş üzeri yetişkinlerde ve bağışıklığı baskılanmış olan kişilerde ciddi sonuçlara yol açabilir, hatta ölümcül olabilir” uyarısını yaptı.
KİMLER ZATÜRRE İÇİN RİSK ALTINDADIR?
En büyük risk grubunun 65 yaş üstü erişkinler olduğunu anımsatan Dr. Öğr. Üyesi Türkmen, şu bilgileri paylaştı:
“Çeşitli nedenlerle bağışıklık sistemi zayıflayan ya da baskılanan kişiler, kemoterapi alan hastalar da zatürre açısından riskli grubu oluşturur. Kalp-damar hastalıkları, bazı kronik böbrek, karaciğer, akciğer rahatsızlıkları ve diyabeti olan kişilerde zatürre daha kolay gelişebilir.”
KORUNMA YOLLARI NELERDİR?
Dr. Öğr. Üyesi Türkmen, birçok bulaşıcı hastalıkta olduğu gibi el hijyenine dikkat edilmesinin zatürreden korunmada da önemli olduğunu anımsatarak şöyle konuştu:
“Sigaradan uzak durmak, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi için sağlıklı ve dengeli beslenmek, düzenli uyku, vitamin ve mineral eksikliklerinin doktor kontrolünde giderilmesi de zatürreye karşı alınabilecek önlemler arasındadır.”
ZATÜRRE AŞISI
“Zatürre aşısı, pnömokok bakterisinin neden olduğu akciğer enfeksiyonlarına karşı koruma sağlar. Bu amaçla kullanılan polisakkarit ve konjuge olmak üzere iki çeşit zatürre aşısı bulunur” diyen Dr. Öğr. Üyesi Türkmen, şöyle devam etti:
“Aşılamada temel amaç vücudun hastalığa karşı antikor üretmesidir. Aşı bir enfeksiyon durumunda bağışıklık sisteminin bu enfeksiyona yanıt vermesini sağlayarak mikrobun hastalığa neden olmasının önüne geçer.”
Bu aşılar tek doz uygulanmakla birlikte, PPPA23 olarak adlandırılan polisakkarit zatürre aşısı pnömokok bakterisinin 23 farklı türüne karşı, KPA13 olarak adlandırılan konjuge zatürre aşısı ise pnömokok bakterisinin 13 farklı türüne karşı koruma sağlar.”
ZATÜRRE AŞISI SONRASINDA HANGİ YAN ETKİLER OLABİLİR?
65 yaş üstü bireylerle, şeker, kalp, akciğer ya da böbrek hastalığı gibi kronik hastalığa sahip olanlara zatürre aşısı uygulanması gerektiğine vurgu yapan Dr. Öğr. Üyesi Türkmen, en sık görülen yan etkinin, aşının yapıldığı bölgede ağrı hissedilmesi olduğunu bildirdi.
Yan etkilerin genellikle birkaç gün içerisinde gerileme eğiliminde olacağını vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Türkmen, belirtileri şöyle sıraladı:
“Ateş, aşısın uygulandığı bölgede ağrı, sertlik ve hassasiyet oluşması, aşının yapıldığı bölgede iltihaplanmaya bağlı bölgesel sertlik oluşumu, ödem gelişmesi, baş ağrısı, aşının uygulandığı bölgenin cildinde kızarıklık, halsizlik, yorgunluk, iskelet sistemi ve ağrılar.”