İtalya'nın kuzeydoğusundaki Tina Jama mağarasında yapılan kazılar, 10 cm'nin altında ölçülerde ve belirgin bir sapa sahip, yaprak şeklindeki nadir bakır hançerin keşfedilmesini sağladı.
MÖ 3. binyılın ikinci yarısına tarihlenen bol miktarda seramik kalıntıları ve taş eserlerle birlikte bulunmuştur.
İtalya ve Slovenya'dan bu eserleri inceleyen arkeologlara göre, bu eserler o dönem Avrupa'sının teknolojik, kültürel ve sosyal dönüşümlerini anlamak için kilit öneme sahip.
Arkeologlar, “MÖ üçüncü binyılın ikinci yarısına tarihlenen nadir bir bakır hançerin keşfi, bu tür değerli eserlerin genellikle mezar bağlamlarında bulunduğu göz önüne alındığında, mağaranın kullanımına ilişkin soruları gündeme getiren istisnai bir olaydır” açıklamasında bulundu.
Tina Jama'daki kazılar, onlarca yıl süren hareketsizliğin ardından arkeolojik çalışmaların yeniden başlamasına işaret ediyor. Kazı direktörü Federico Bernardini, amaçlarının “modern ve titiz bir yaklaşım benimseyerek kuzeydoğu Adriyatik bölgelerinin yakın tarih öncesinin farklı yönlerini açıklığa kavuşturmak” olduğunu söylüyor.
Araştırmacılar ayrıca, MÖ 2000 ile MÖ 1500 yılları arasında mağaranın girişini kapatmak için kullanılmış olması muhtemel taş levha ve bloklardan oluşan bir yapıyı da ortaya çıkardı.
YAPI GİZEMİNİ KORUYOR
Araştırmacılar, kısmen onunla ilişkilendirilen insan kafatası parçalarına dayanarak yapının cenaze törenleriyle bağlantılı olduğundan şüpheleniyor. Ayrıca, mağaranın içini rüzgârlardan korumak için de yapılmış olabilir.
Mağarada seramik malzemelerin ve bir ocağın bulunması, mağaranın bu dönemde günümüz Hırvatistan'ı yakınlarındaki Dalmaçya bölgesiyle “yakın temas” içinde olan gruplar tarafından sıkça ziyaret edildiğini gösteriyor.
Özellikle bakır hançer, MÖ 3. binyılın ikinci yarısına tarihlenen bir toprak katmanında ortaya çıkarılmıştır. Arkeologlar, İtalya'da daha önce benzer buluntulara rastlanmadığını, ancak Slovenya'da benzer keşifler yapıldığını belirtiyor.
Mağarada ayrıca, çakmaktaşı ok uçları ve aynı malzemeden uzun bıçaklar, cilalı taş baltalar ve çeşitli taş ve seramik eserler ile deniz kabuğu süs eşyaları da ortaya çıkarıldı. Güney İtalya veya Orta Avrupa'dan ithal edilmiş volkanik camdan yapılmış bir obsidyen eser de bulundu.
Araştırmacılar, farklı dönemlere ait çeşitli malzemelerin varlığının, mağaranın binlerce yıl boyunca ziyaret edildiğini gösterdiğini ve gelecekteki kazı kampanyaları için “umut verici” olduğunu söylüyor.