Coronavirus’lar (CoV), soğuk algınlığından Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS-CoV) ve Ağır Akut Solunum Sendromu (SARS-CoV) gibi daha ciddi hastalıklara kadar çeşitli hastalıklara neden olan büyük bir virüs ailesidir.
Medicalpark Gaziantep Hastanesi, Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları BölümüDoç. Dr. Vuslat Boşnak Corona Virüsü hakkında konuştu.
Etken;zoonotikolup, hayvanlardanbulaşarakinsanlardahastalıkyapabilir. Tekzincirli, pozitifpolariteli, zarflı RNA virüsleridir.
31 Aralık 2019'da DSÖ ÇinÜlkeOfisi, Çin'in Hubei eyaletinin Wuhan şehrindeetiyolojisibilinmeyenpnömonivakalarınıbildirmiştir. 7 Ocak 2020’de etkendahaönceinsanlardatespitedilmemiş yenibir coronavirus olaraktanımlanmıştır.
Çin'in Hubei Eyaleti, Wuhan Şehrinde, 31 Aralık 2019'da etiyolojisibilinmeyenpnömonivakalarıbildirilmiştir. Wuhan'ıngüneyindeki Wuhan GüneyÇinDenizÜrünleriŞehirPazarı (farklıhayvantürlerisatanbirtoptanbalıkvecanlıhayvanpazarı) çalışanlarındakümelenmeolduğubelirtilmiştir. Vakalardaateş, dispneveradyolojikolarak bilateral akciğerpnömonikinfiltrasyonuileuyumlubulgulartespitedilmiştir. Şuanakadarbildirilenölümvakalarıgenellikleileriyaştakibireyler yada eşlikedensistemikhastalığıolanlardır.
Doç. Dr. VuslatBoşnak, ‘’ Enfeksiyonunyaygınbelirtilerisolunumsemptomları, ateş, kuru öksürük, halsizlikvedispnedir. Dahaciddivakalardaözellikleyaşlılarda, kanserya da bağışıklığıbaskılayanhastalığıolanlar, kronikakciğerhastalığıbulunanlarda;pnömoni, ağırakutsolunumyoluenfeksiyonu, böbrekyetmezliğivehattaölümgelişebilir. YeniCoronavirüsnedeniyleyaşamınıyitirenlerinçoğundaalttayatanhastalıklarınvarlığıbildirilmektedir. Asemptomatikkişilersolunumyolunda virus taşıyabilir. Bu virüsüninsandaninsana da bulaştığıdüşünülmektedir.
Hem Coronavirüsgibi viral infeksiyonlar hem de diğerbulaşıcıhastalıklardankorunmada el hijyenininsağlanması son dereceönemlidir. Eller her zaman temiztutulmalıdır. Ellerintümyüzeylerisuvesabunlayıkanmalıdır. El hijyenindealkolbazlı el antiseptiklerinden de faydalanmakmümkündür.
Öksürürkenya da aksırırkenağızveburunelledeğiltekkullanımlıkbirkağıtmendillekapatılmalıdır. Mendilbulunamıyorsa, koluniçtarafıileağızveburunkapatılarakçıkacakdamlacıklarınhavayayayılmasıvebaşkalarınahastalıkbulaşmasıengellenebilir.
Maskekullanımı, solunumyoluenfeksiyonlarınınönlenmesindeönemlidir. Hasta olankişilerinmaskekullanmasıbuhastalığınbaşkalarınabulaşmaolasılığınıazaltır. Ayrıcabağışıklığıgüçlendirecekşekildebeslenmek, tazesebzevemeyvetüketmek, bolsıvıalmak, mümkünolduğuncakalabalıkvekapalıalanlardabulunmamak, düzenliuykuhastalıklardankorunmakiçinalınacakönlemlerdendir.
YeniCoronavirüsinfeksiyonununbulunduğubölgedengelenler; ateş, kuru öksürük, solunumsıkıntısıgibibelirtilerortayaçıkarsaenyakınsağlıkkuruluşunabaşvurmalıdır.
Başkalarınabulaşmasınıengellemekiçinsağlıkkuruluşunaulaşanakadarağızveburunmutlakabirmaskeylekapatılmalı, eller her zaman temiztutulmalıdır.
2019-nCoV hastalığıtanımlandıktansonrabulunduğubölgeylesınırlıkalmamış vevakasayısıgiderekartarakkıtalararasıbildirimlerolmuştur. Çin’egidecekkişilerinvesağlıkçalışanlarınındikkatliolması, gerekliönlemlerialması, yolculukdönüşü 14 güniçindehastalananlarındoktorabaşvurmasıveseyahatöykülerinibildirmesiilebirliktehastalaramultidisiplineryaklaşımönemlidir.